Làng nghề đan võng của dân tộc Xơ-đăng trên vùng Trường Sơn-Tây Nguyên
Được chế tác trong vườn cây sơ ri với sự thuần khiết và khéo léo của bàn tay. Nghề được coi là nghề truyền thống độc đáo, mang biểu tượng văn hóa Cadong ở vùng Trung Sơn – Nguyên. Được truyền từ đời này sang đời khác. Vùng đất dưới chân núi Ngọc Linh, trải dài dọc theo sông. Là khu định cư lâu đời nhất ở Cadong. Họ chỉ sống trong tự nhiên, mọi đồ dùng, vật dụng chủ yếu bằng tre, trúc và những chiếc ô khổng lồ. Kể cả nghề đan võng gụ để sử dụng hàng ngày.
Được làm từ vật liệu gì?
Bà Hồ Thị Chơn, 70 tuổi, người dân tộc Cadong, thôn 2, xã Trà Bùi, huyện Bắc Trà Mi (Quảng Nam), cho biết. Ngay từ khi còn nhỏ, như bao cô gái Cadong khác trong làng. Tôi đã quen với những chiếc võng bằng cây hương thảo và từ đó mẹ tôi đã dạy tôi đan võng. Nhưng phải mất nhiều năm trước khi tôi có thể sở hữu một chiếc võng. Người Sa ri đã có một lượng nước lớn chảy ra ở khu vực xung quanh Cadong. Trước đây, người Cadong phát hiện ra đặc điểm của thân cây nên dùng vỏ cây làm áo, váy, khố, chăn và làm dây, mắc võng trong nhà.
>> Bạn có thể nhấp vào văn hóa để có thể tham khảo thêm nhiều chi tiết hơn.
Thường sản xuất nhiều vào tháng nào?
Theo Cadong, mỗi năm vào tháng 7 và tháng 8. Khi cây hương thảo nở hoa. Đó là lần duy nhất một người đàn ông Cadong vào rừng tìm cây hương thảo để làm võng. Mùa này, cây này ra hoa khác, vỏ và nón rất mềm nên dễ sử dụng hơn. Tuy nhiên theo kinh nghiệm chọn cây xương rồng không phải là quá ít. Mà những người làm nghề thường chọn cây Sari lớn, vỏ cây có độ bền cao. Cây sa ri khi khai thác về, người Cadong dùng cây đập vỏ, đem nó ra suối ngâm chừng 10 ngày cho vỏ tiết hết nhựa. Sau đó vớt lên, tiếp tục dùng cây đập lớp vỏ xơ này cho đến khi mềm, rồi dùng tay tước từng lớp xơ này ra. Đây là lớp có nhiều xơ màu trắng đục và giặt sạch và tước thành từng sợi đem ra phơi nắng cho thật khô, là có thể đan võng.
Kỹ thuật đan riêng biệt
Võng sa ri được người Cadong đan theo kỹ thuật riêng biệt và hoàn toàn thủ công. Quy trình đan võng này thật công phu, đòi hỏi người đan không những khéo léo mà còn phải kiên trì, bền bỉ. Do đó, phải mất khoảng 2 tháng, người đan mới có thể hoàn thành chiếc võng. Một chiếc võng đan đúng cách, đẹp có độ bền tới 10 năm. Nhưng chủ yếu để trao đổi với các dân tộc khác trong vùng.
Chiếc võng được làm ra từ cây sa ri, nói lên sự cần cù, sáng tạo của người Cadong. Và nó còn mang vẻ đẹp hài hòa với thiên nhiên. Như một hình ảnh đặc trưng văn hóa của người Cadong nơi đây. So với các loại võng khác. Võng làm từ cây sa ri cực bền và khi nằm cảm giác rất dễ chịu. Trải qua những thăng trầm của cuộc sống. Nghề đan võng từ cây sa ri này hiện chỉ còn lay lắt trong đôi tay của một số người lớn tuổi ở Bắc Trà My.
Nếu bạn muốn xem nhiều bài viết về văn hóa hãy tham khảo ZCC nhé!
Trích từ quehuongonline.vn
