“Tết cơm mới” – Ngày tết truyền thống của người dân tộc Tày
Lễ hội Tết cơm mới là lễ hội truyền thống của dân tộc Tày, Nùng Cao Bằng được tổ chức hàng năm vào chiều ngày 9/9. Ngày tết ấy có ý nghĩa thế nào với người dân và nó được diễn ra như thế nào.
Tết cơm mới có ý nghĩa gì?
Theo anh Tày và Nùng ở Cao Bằng, ruộng nương ướt thường là ruộng khô (ruộng chờ mưa). Theo Tày và Nùng ở Cao Bang, ruộng lúa nước ở vùng cao hầu hết là ruộng cạn (ruộng mưa). Sau Tết Trung thu (15/8), lúa bắt đầu trổ bông và chín chỉ vào tháng 10. Vào ngày Tết, mọi người chuẩn bị một nồi cơm để cúng tổ tiên. Số lượng lớn gạo vừa xay và mới nấu được cắt nhỏ. Buổi lễ có sự tham gia của các loại rau xanh,cây,giống, tôm, cá, côn trùng. Bắt đầu từ sáng sớm ngày 9/9, phụ nữ bắt đầu hái gạo nếp (gạo tẻ cũng được). Hấp bánh hoặc tráng bánh đa. Nhiều công nhân làm bún, đàn ông mổ lợn, nhà nào có trẻ thì mổ. Gà, vịt và nấu ăn.
Được tổ chức thế nào?
Những người trong Tết, Tày Nùng muốn ăn nhiều. Mỗi món là một bát hoặc đĩa. Đốt mâm cỗ cúng tổ tiên đầy xơ. Bảo với tổ tiên trên trời, con cháu họ cố gắng rất nhiều để làm ra thật nhiều sản phẩm. Trước bàn thờ phải bày một mâm cúng trong một bát cơm bằng gạo tẻ và một ít gạo rang tươi. Các nghi lễ cúng tổ tiên cũng được thực hiện giống như các lễ Tết khác là rượu, chè, hương. Đặc biệt vào lễ mùa hè, những nắm cơm mới nằm rải rác trong vườn và các con vật đang vui thích. Điều này đặc biệt đúng với những người làm ruộng, Tết này được nghỉ. Buổi tối tránh dịch cho cơm.
Trước khi ăn người cao tuổi thường nhắc con cháu ăn từ từ, ăn cho hết mọi thứ, không để rơi vãi. Nếu vãi cơm mới thì năm sau lúa không tốt. Hay chim chuột sẽ tấn công phá lúa.
>> Bạn có thể xem thêm nhiều thông tin liên quan hãy nhấp vào văn hóa nhé.
Trong bữa tiệc có những gì?
Bữa cơm Tết truyền thống cần có món canh và ai cũng dùng canh để mùa sau mới có mưa. Nếu không sẽ hạn hán… Ngày 9/9 âm lịch có tục tỉa cành các loại cây ăn quả, nhất là cây mít, chặt rễ cây chanh (mít chặt cành, chanh chặt rễ) để sang năm quả sai và ngon. Trên đây là tục ăn Tết cơm mới của người nông dân Tày, Nùng, là nét đẹp văn hóa của nền văn minh lúa nước vẫn được lưu truyền, bảo tồn trong đời sống văn hóa người Tày, Nùng Cao Bằng.
Các món ăn đặc trưng là xôi trám đen, xôi đỗ, thịt gà, các loại cốm bằng lúa nếp non đầu mùa. Có thể nói, Tết truyền thống của người Tày diễn ra quanh năm, đó là nét văn hóa đặc trưng đậm đà bản sắc dân tộc, đã trở thành tập quán lâu đời. Đến nay, các loại hình Tết cơ bản vẫn được lưu giữ, tồn tại trong đời sống xã hội. Mặc dù giờ đây cuộc sống đã ít nhiều thay đổi nhưng bản sắc văn hóa và hồn cốt dân tộc của đồng bào Tày vẫn được gìn giữ nguyên vẹn.
Nếu bạn muốn xem nhiều bài viết về văn hóa hãy tham khảo ZCC nhé!
Trích dẫn từ quehuongonline.vn
